Geschiedenis omgeving Noorderrot 

De vissers aan de Zuiderzeekust

Van oudsher werd langs de kust van de Zuiderzee  visserij bedreven.  Ook in Noordeinde waren er verschillende families die met een punter dicht onder de kustlijn van de Zuiderzee visten. Omdat Noordeinde tot 1974 Kampernieuwstad heette en onder de gemeente Doornspijk viel kregen deze vissers het nummer DS op hun punter.

Zo werden ze officieel geregistreerd in het Centraal visserijregister.   De waterloopkundige situatie is trouwens wel ingrijpend gewijzigd in de loop der jaren. De waterloop die vroeger voor de visserlui van belang was, is al lang
verzand en liep toen een stuk zuidelijker richting de dijk.  De vissers visten meestal tussen de zandbanken op paling waar ze met hun punters in de ondiepere delen konden komen.  Meeste vissers hadden dezelfde soort punters, met
een sprietzeiltje d’r op en als je niet zeilde dan werd er geboomd.  Ook in het haventje van Noorderrot liggen verschillende houten punters waardoor de Noorders  nog steeds kunnen genieten van deze unieke manier van varen.

De Gelderse sluis

Naast het Noorderrot ligt de Gelderse sluis, deze is aangelegd in 1825 toen het gebied nog aan de Zuiderzee was gelegen. Na een aantal grote overstromingen werd door het Rijk de Dronteroverlaat gebouwd. Deze dijk met flauwe taluds zorgde ervoor dat het
water op een minder schadelijke manier het land instroomde. De Gelderse Sluis werd gebouwd om het water na een overstroming snel weer kwijt te kunnen raken uit het achterliggende gebied van ruim 11.000 hectare.

Schotbalkloods

In de jaren 1950 tot 1952 werd de Gelderse Sluis onderdeel van de IJssellinie. In de Koude Oorlog zouden inundaties van gebieden langs de IJssel ervoor moeten zorgen dat de Russen werden tegengehouden als ze richting het westen zouden trekken. De polder Kamperveen zou onder water worden gezet door de inlaat via de Gelderse Sluis en de Dronthense sluis met water uit het IJsselmeer. Omdat de sluis gebouwd was om water uit te laten in plaats van binnen te houden werd het,  zoals veel kunstwerken, door het Ministerie van Defensie van schotbalksponningen voorzien en van een loods om de schotbalken in op te slaan.  De schotbalken naast de schuur liggen er nog steeds. De loods wordt op dit moment gebruikt door waterschap Vallei en Veluwe als opslag- en werkplaats. Het is nooit nodig geweest om de IJssellinie in werking te stellen en in 1968 werd de linie definitief opgeheven.

Restauratiewerk

In 1992 en 1996 en 2023 hebben er restauraties aan de Gelderse sluis plaatsgevonden. Tijdens de laatste restauratie: Het project Noordelijke Randmeerdijk, een onderdeel van het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma, zijn er nieuwe houten deuren in alle openingen geplaatst en werkt het systeem automatisch. Deze deuren en de klei voor het ophogen van de randmeerdijk zijn aangevoerd per schip in een nieuw gegraven vaargeul. Deze vaargeul is 20 meter breed en wordt nu gebruikt om vanaf het Noorderrot richting de hoofdvaargeul te varen. Hierdoor wordt niet meer kris kras met motorbootjes door de ondiepe
stukken gevaren zoals vroeger en blijven de rietzones en de kranswieren buiten deze geul onaangetast.